Σοκάρει στον Αλμυρό η ενδοσχολική βία – video – η πρόβα των παιδιών για την αυριανή ημερίδα

Δείτε το video με την πρόβα του τραγουδιού που έγραψαν τα παιδιά τους στίχους ενός τραγουδιού, το οποίο μελοποίησαν σε ρυθμό ραπ με τίτλο «Όχι στη βία, ναι στη φιλία»

Αποκαλυπτικά στοιχεία έρευνας

Έντονος ο προβληματισμός σε εκπαιδευτικούς και γονείς

Περιστατικά σχολικής βίας και εκφοβισμού απασχολούν όλο και πιο συχνά τους Διευθυντές των Σχολείων του Αλμυρού. Σύμφωνα με έρευνα που επιχειρήσαμε να κάνουμε σχετικά με τα περιστατικά που λαμβάνουν χώρα στα Σχολεία της περιοχής μας, φαινόμενα του λεγόμενου bullying αρχίζουν να εμφανίζονται ακόμα και από τις μεγαλύτερες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, αλλά και στο Γυμνάσιο και το Λύκειο.

Στη σχολική κοινότητα είναι γνωστά περιστατικά που έλαβαν χώρα το προηγούμενο διάστημα και πραγματικά αφήνουν άφωνο τον καθένα που τα ακούει. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ομάδα μαθητών Σχολείου του Αλμυρού μαζί με εξωσχολικούς -πριν από κάποιους μήνες- επιτέθηκε σε μαθητή και αφού τον χτύπησαν, τον έριξαν σε κάδο απορριμμάτων! Σε άλλη περίπτωση, και πάλι ομάδα μαθητών, αφού άσκησε λεκτική βία σε μαθητή, στη συνέχεια τον κλείδωσε στις τουαλέτες του Σχολείου.

Τα παραπάνω περιστατικά είναι άκρως ανησυχητικά και δεν έλαβαν ιδιαίτερες διαστάσεις, τόσο από τα θύματα όσο και από τους θύτες, όπως είναι φυσικό.

Το Υπουργείο Παιδείας και η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Θεσσαλίας, δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην αντιμετώπιση και στη μείωση των περιστατικών bullying στις Σχολικές μονάδες και καλούν τους Διευθυντές κάθε βαθμίδας εκπαίδευσης να συστήσουν παρατηρητήριο Πρόληψης Ενδοσχολικής Βίας και Εκφοβισμού με υπεύθυνο έναν εκπαιδευτικό.

ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΥ ΣΟΚΑΡΕΙ

Μία ιδιαίτερα εμπεριστατωμένη μελέτη για τα φαινόμενα bullying, εκπονήθηκε στο 5^ο Δημοτικό Σχολείο Αλμυρού, με υπεύθυνη τη δασκάλα Αναστασία Ξηρομερήσιου. Η εργασία αυτή έγινε με τη χρήση ερωτηματολογίων, τα οποία καταρτίστηκαν μέσα στην τάξη, μετά από συζήτηση με μαθητές. Τα ερωτηματολόγια περιείχαν 12 κλειστές ερωτήσεις, που αφορούσαν την άσκηση σχολικού εκφοβισμού, την αναγνώριση, την παρακολούθηση και την αντιμετώπισή του.

Αύριο Τετάρτη 5 Μαρτίου, στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου στις 6 το απόγευμα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα.

Στην έρευνα συμμετείχαν 42 μαθητές του 5^ου Δημοτικού και 18 του 3^ου Δημοτικού Σχολείου Αλμυρού, από την Ε’ και ΣΤ’ τάξεις (σύνολο 60 ερωτηματολόγια).

Σχεδόν ένα στα τρία παιδιά που συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια, έχουν υποστεί σωματική βία στο χώρο του Σχολείου όπως φαίνεται και από το διάγραμμα 1, ενώ το 36% των παιδιών έχουν υποστεί λεκτικό εκφοβισμό (διάγραμμα 2). Το 20% των παιδιών έχουν αισθανθεί ότι αντιμετωπίζονται με προκατάληψη (διάγραμμα 3), ενώ στο ίδιο ποσοστό κυμαίνονται τα παιδιά που έχουν πέσει θύματα κλοπής μέσα στα σχολεία (διάγραμμα 4).

Στην ερώτηση «πόσο συχνά οι δάσκαλοι στο σχολείο προσπαθούν να σταματήσουν την ενόχληση ενός μαθητή τη στιγμή που συμβαίνει;» ένας στους τρεις μαθητές απάντησαν Σχεδόν ποτέ (13%) και Σπάνια (15%), ενώ «σχεδόν πάντα» και «Συχνά» απάντησε το 54%. Το 18% απάντησε μερικές φορές.

Ένα άλλο ιδιαίτερα ανησυχητικό συμπέρασμα είναι ότι πάνω από τους μισούς μαθητές στην ερώτηση «Πόσο συχνά οι άλλοι μαθητές προσπαθούν να σταματήσουν την ενόχληση ενός μαθητή τη στιγμή που συμβαίνει» απάντησαν σχεδόν ποτέ το 25% και σπάνια το 26% (διάγραμμα 5)! Στην ερώτηση «νομίζεις ότι θα λάμβανες μέρος στην ενόχληση ενός μαθητή τον οποίο δε συμπαθείς», το 16% απαντάει «Ναι» και «Μπορεί, ναι», ενώ «δεν ξέρω» απάντησε 21%. «Όχι δεν νομίζω», «Όχι» και «σίγουρα όχι» απάντησε το 63%.

Τέλος, στην ερώτηση «Πώς αντιδράς συνήθως αν δεις ή καταλάβεις ότι ένας μαθητής του Σχολείου σου ενοχλείται από άλλους μαθητές, το 11% απάντησε ότι παίρνει μέρος στην ενόχληση, το 10% δεν κάνει τίποτα, το 8% απλά παρακολουθεί, το 20% δεν κάνει τίποτα, αλλά θεωρεί ότι θα έπρεπε να βοηθήσει τον μαθητή που ενοχλείται, ενώ το 44 απάντησε ότι «προσπαθεί να βοηθήσει με κάθε τρόπο τον μαθητή που ενοχλείται».

Μερικά ακόμα αποτελέσματα που εξάγονται από τη μελέτη των απαντήσεων των παιδιών, διαπιστώνει κανείς -εν συντομία- τα εξής:

33% απάντησαν ότι μερικές φορές έχουν λάβει απειλητικά σημειώματα

34% απάντησαν ότι ο σχολικός εκφοβισμός λαμβάνει χώρα κυρίως στο προαύλιο του Σχολείου

23% απάντησαν ότι έχουν πει στο δάσκαλό τους ότι τα έχουν ενοχλήσει, ενώ 8% δεν το έχουν πει σε κανέναν.

Το 35% των περιστατικών αφορούσε τη χρήση λεκτικού εκφοβισμού. Από το ποσοστό αυτό, το 25% παρουσίαζε ως θύτες τα κορίτσια.

Το 58% των περιστατικών αφορούσε τη χρήση σωματικού εκφοβισμού. Από το ποσοστό αυτό, το 46% παρουσίαζε ως θύτες τα αγόρια.

Το 7% των περιστατικών αφορούσε τη χρήση συναισθηματικού εκφοβισμού.

Διαπιστώθηκε ότι τα κορίτσια ασκούν σχολικό εκφοβισμό χρησιμοποιώντας περισσότερο τις άσχημες λέξεις και τον αποκλεισμό, ενώ τα αγόρια χρησιμοποιούν περισσότερο το σώμα τους και λιγότερο τις άσχημες λέξεις.

Στη συνέχεια, δημιούργησαν το παρατηρητήριο στο σχολείο. Αγοράστηκαν τετράδια και ορίστηκε ένα παιδί-παρατηρητής από κάθε τάξη, διαφορετικό κάθε εβδομάδα, για να καταγράφει τα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού που συνέβαιναν στο χώρο του Σχολείου. Επρεπε να καταγράφει τα περιστατικά, τη μορφή, το παιδί-θύτη, το παιδί-θύμα και την αντιμετώπιση του περιστατικού από το δάσκαλο εφημερίας.

Το σύστημα αυτό δεν είχε το σκοπό βέβαια την τιμωρία του παιδιού. Γνωρίζοντας ότι το πρόγραμμα θα χρειαζόταν καιρό για να αρχίσει να αποδίδει καρπούς, στόχος ήταν η άμεση επιβολή ορίων στην συμπεριφορά ορισμένων παιδιών και η προσπάθειά μας να συνειδητοποιήσουν ότι η κακή συμπεριφορά τους θα είχε συνέπειες. Και πάνω από όλα να μάθουν ότι οφείλουν σεβασμό στο διπλανό τους και ότι το Σχολείο είναι ένας χώρος που δεν διαπραγματεύεται αυτό το θέμα.

Από τις πρώτες ημέρες εβδομάδες εφαρμογής του μέτρου παρατηρήθηκε ύφεση της βίας στο προαύλιο του Σχολείου. Μετά από έξι μήνες εφαρμογής του μέτρου, τα περιστατικά bullying από δώδεκα που ήταν στην αρχή του προγράμματος, μειώθηκαν σε τρία, με την ολοκλήρωσή του!

Στη συνέχεια κλήθηκε στο Σχολείο η ψυχολόγος του ΚΔΑΠ Δήμητρα Κωστούλα και συζήτησε με τα παιδιά για τις προσωπικές τους εμπειρίες, τους μίλησε για τα συναισθήματα που βιώνουν, τόσο οι θύτες όσο και τα θύματα.

Τέλος, επικεντρώθηκαν στη δημιουργία ασφαλούς κλίματος μέσα στην τάξη, μέσα από την υλοποίηση ομαδικών εργασιών (διασκεύασαν μία ιστορία σχολικής βίας και έγραψαν ένα τραγούδι ραπ, διάβασαν βιβλία σχετικά με το bullying κ.ά.).

Αξίζει να τονισθεί ότι -σύμφωνα με την Διευθύντρια του 5^ου Δημοτικού Σχολείου Αλμυρού Ευαγγελία Κρίκη- τα αποτελέσματα της τοπικής έρευνας είναι σχεδόν τα ίδια με αυτά που συναντάει κανείς στον πανελλήνιο μέσο όρο.

Αποτελέσματα

Με τις δραστηριότητες που ακολουθήθηκαν, οι μαθητές εκπαιδεύτηκαν στην ενεργή ακρόαση, το διάλογο, τη συνεργασία και την ομαδικότητα.

Τα αποτελέσματα του προγράμματος μόνο ως θετικά μπορούν να αξιολογηθούν, αφού ακόμα κι από τον πρώτο μήνα της εφαρμογής του, παρουσιάστηκε ύφεση της βίας στο σχολείο. Φυσικά το φαινόμενο δεν

εξαλείφθηκε, αλλά περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό.

Μάλιστα, τα παιδιά που πήραν μέρος στο πρόγραμμα ενημέρωσης για το bullying διασκεύασαν ένα θεατρικό σκετς με τη βοήθεια των δασκάλων τους, ενώ έγραψαν τους στίχους ενός τραγουδιού, το οποίο μελοποίησαν σε ρυθμό ραπ με τίτλο «Όχι στη βία, ναι στη φιλία».

Τι συμβαίνει στα Σχολεία, γιατί να υπάρχει βία,

Γιατί κάποιοι να μας βρίζουν, συνεχώς να μας χτυπούν;

Γιατί να μας κοροϊδεύουν και μαζί μας να γελούν;

Μέχρι πότε θα το δέχεσαι και δε θα μιλάς;

Μέχρι πότε θα ‘σαι θύμα; Ξύπνα! Μη μασάς!

Μη σκύβεις το κεφάλι σου, μην τρέχεις να κρυφτείς,

Μη δέχεσαι τη βία, Μίλα, να σωθείς!!

Όχι στη βία, ναι στη φιλία!

Όλοι μαζί στα ίδια τα θρανία,

για να ανεβαίνει η ψυχολογία!

Μίλα στους δασκάλους σου, μίλα στους γονείς σου,

Μίλησε στους φίλους σου, σπάσε τη σιωπή σου!

Πίστεψε στον εαυτό σου, πάλεψε για το καλό σου!

Μίλα! Μη φοβάσαι!

Είμαστε μαζί σου!

Ύψωσε τη φωνή σου, είναι η δύναμή σου!

Όχι στη βία, ναι στη φιλία!!

Όλοι μαζί στα ίδια τα θρανία,

για να ανεβαίνει η ψυχολογία.

 Μπάμπης Παπαρρίζος