Αφιέρωμα στον Πολιτιστικό Σύλλογο των Απανταχού Εγκατεστημένων Παντζαίων

Σε συνέχεια των παρουσιάσεων που κάνει ο «Λαός» στους Συλλόγους του Αλμυρού, παρουσιάζουμε κάποια στοιχεία για το «Πολιτιστικό Σύλλογο των Απανταχού Παντζαίων». Η ιδέα της ίδρυσης του συλλόγου, γεννήθηκε το 1992 από τους Χρήστο Πάντζιο του Ιωάννη, Μιλτιάδη Πάντζιο του Γεωργίου και Δημήτρη Πάντζιο του Κωνσταντίνου.

Ο Σύλλογος με καταστατικό ιδρύθηκε αργότερα, το 1994, στις 27 Μαρτίου. Στο καταστατικό αναφέρονται μεταξύ άλλων: «Σκοπός του σωματείου είναι: Η σύσφιξη των δεσμών και των σχέσεων και η τακτική επικοινωνία όλων όσων κατάγονται από την οικογένεια των Παντζαίων… Η διατήρηση των ηθών, εθίμων και παραδόσεων της οικογένειας των Παντζαίων… Η παροχή βοήθειας, ηθικής ή υλικής, σε όποιον καταγόμενο από την οικογένεια, το έχει ανάγκη. Η έρευνα και μελέτη για ανεύρεση της ρίζας της οικογένειας των Παντζαίων… Ο Σύλλογος έχει ως έμβλημα ένα φύλλο πλατάνου και στη μέση σε μικρογραφία ένα μικρό ελάφι…»

Συνυπογράφοντες ιδρυτές στο καταστατικό είναι: Πάντζιος Ρίζος του Αριστ., Πάντζιος Κων/νος του Χρ., Πάντζιος Κων/νος του Μιλτ., Πάντζιος Κων/νος του Δημ., Πάντζιος Ιωάννης του Αλεξ., Πάντζιος Κων/νος του Αλεξ., Πάντζιος Αντώνιος του Ιωάν., Πάντζιος Ευστάθιος του Αθαν., Πάντζιος Ιωάννης του Δημ., Πάντζιος Κωνσταντίνος, Πάντζιου – Ντούρα Ευαγγελία του Αλεξ., Πάντζιος Δημήτριος του Κων., Πάντζιου – Ματάκια Αρχοντία του Κων., Πάντζιου – Δρόλια Παρασκευή του Κων., Πάντζιου – Αλεξίου Ευαγγελία του Κων., Πάντζιου – Ματζιώρα Χρυσούλα του Ρίζου, Πάντζιου – Χρεόνη Γιαννούλα του Ρίζου, Πάντζιος Δημήτριος του Αθανασίου, Πάντζιος Δημήτριος του Ρίζου, Πάντζιος Βασίλειος του Ρίζου, Πάντζιος Φώτιος του Δημ., Πάντζιου Αικατερίνη του Βασιλείου, Πάντζιου – Κουτσαφτίκη Αρχοντία του Χρ., Πάντζιου Χρυσούλα του Δημ., Χρόνης Δημήτριος, Πάντζιου – Μπακάκου Ελένη του Αλεξ., Πάντζιος Δημήτριος του Ιωάννου.

Διασώζεται ο χαιρετισμός του Δημήτρη  Πάντζιου του Κωνσταντίνου στην πρώτη συνάντησή των Παντζαίων στη «Γούρα» το 1992, σας μεταφέρουμε το χειρόγραφό του.

Στα άμεσα σχέδια του συλλόγου είναι η έκδοση βιβλίου για το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειας. Γι’ αυτό το σκοπό εργάζονται ήδη η πρόεδρος του συλλόγου Έφη Δρόλια – Καλλέ για την έρευνα και για τη συγγραφή η Χρυσούλα Κοντογεωργάκη – Τσαμανή, συγγραφέας, εκπαιδευτικός. (Όσοι έχουν πληροφορίες μπορούν να τηλεφωνούν στον αριθμό 6977 464 529.)

Οι μέχρι τώρα έρευνες φτάνουν μέχρι τον Ιηουβάνη Πάντζιο στην Γούρα, το 1855, ο οποίος αναφέρεται στο βιβλίο «Η Ανάβρα (Γούρα) της Όθρυος», του πατέρα Αθανάσιου Μηλιώνη (το βιβλίο εκδόθηκε με έξοδα της κοινότητας και τα έσοδα διατίθενται για την αποπεράτωση του Ιερού Ναού του Αγίου Αθανασίου). Η προφορική ιστορία της οικογένειας όπως μεταφέρεται στους νεώτερους, θέλει τους  περισσότερους Παντζαίους εμπόρους, ενώ άλλοι είχαν στην κατοχή τους τα μαντάνια, ξύλινα μηχανήματα, που αξιοποιώντας την δυναμική ενέργεια του νερού συμ­μετείχαν στην παράγωγη μάλλι­νων υφασμάτων (μάλλινα παντε­λόνια, κάπες, τσέγρες, μπατανίες, βελέντζες, τσόλια κ.α.) και δούλευαν τις ντριστέλες. Χαρακτηριστικά αναφέρουν οι γηραιότεροι ότι από τη Γούρα, την Ελασσόνα, την Κοζάνη και τα Γιάννενα ξεκινούσαν καραβάνια που έφταναν στην Ιταλία και μέχρι την Ισπανία. Παντζαίοι σε ταξίδια τους βρήκαν το όνομα, σε επιβεβαίωση των αναφορών στη Σικελία της Ιταλίας και στην Ισπανία.

Στην Ελασσόνα εκδόθηκε βιβλίο για την ιστορία των Παντζαίων που όμως δεν φτάνει μέχρι και την Γούρα. Η σημερινή πρόεδρος του Συλλόγου κυρία Έφη Δρόλια – Καλλέ ήρθε σε επαφή μαζί τους και τους πληροφόρησε και με το υπόλοιπο γνωστό γενεαλογικό δέντρο τους.

Συγγενείς υπάρχουν και με το επίθετο Παντζόπουλος. Άτακτος Παντζαίος που ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε παρά τη θέληση  των γονιών του, λέγεται ότι άλλαξε το επίθετό του σε Παντζόπουλος.

Μεταφέρουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το βιβλίο «Η Ανάβρα (Γούρα) της Όθρυος», που αναφέρονται στην οικογένεια.

…. Οι αδελφοί Πάντζιου ήταν τέσσερα αδέλφια ο Κώστας, ο Γιώργος, ο Γιουβάνης και ο Ιωάννης, που διαχειριζόταν την επιχείρηση. Κληρονόμοι αυτών ήταν ο Μιλτιάδης Πάντζιος και άλλοι πέντε συγκληρονόμοι μαζί του. Όταν υπήρχε πολλή δουλειά, τότε δούλευαν όλοι μαζί. Την περίοδο όμως που δεν είχε πολλή δουλειά, τότε δούλευαν μισοί και μισοί, εβδομάδα παρά εβδομάδα. Μετά το 1960, αρχίζει η παρακμή της επιχείρησης και το 1970 σταματά τη λειτουργία του το μαντάνι και σε δέκα χρόνια η ντριστέλα. Και οι μεν μαντατζήδες συνταξιοδοτήθηκαν από το Τ.Ε.Β.Ε., η δε επιχείρηση από την εγκατάλειψη και την καταστροφή του χρόνου….

…Ο Γεωργούλης και οι Παντζαίοι: Αυτοί είχαν ένα μύλο συνεταιρικό. Ήταν πιο πάνω από το μύλο του Φούντα και επομένως πιο κοντά στο χωριό. Αυτό βοηθούσε ώστε ο μύλος να έχει πιο μεγάλη κίνηση και επομένως πιο πολλή δουλειά. Παρ’όλα ταύτα, ο μύλος λειτούργησε μόλις μέχρι το 1940. Ήταν από τους πρώτους που εγκαταλείφθηκε. Σήμερα υπάρχουν τα ερείπιά του…

….Διηγείται ο Μιλτιάδης Πάντζιος, υδροτριβέας, ετών 79.

«Το πιο μακρινό μαντάνι που υπάρχει στο χωριό είναι του Αριστείδη του Πάντζιου. Λειτουργούσε μέχρι το 1939. Είχε ένα μαντάνι και ντριστέλα. Το μαντάνι λειτουργούσε με μια μεγάλη ρόδα, που κινούσε τα κουτάλια, που με τη σειρά τους κινούσαν τα κοπάνια και χτυπούσαν το ύφασμα. Το μαντάνι αυτό ήταν πολύ παλιό. Το είχαν οι Καραμιχαίοι. Παρπάν’ ήταν ο μύλος του Καραγεώργου. Είναι και το γεφύρι του Καραγεώργου, που πήγαιν’ προς το καταφύ(γ)ι και παλιότερα προς τη Μαντασιά προς το Δομοκό, Φάρσαλα. Είχι κι καλντρίμια. Του παπ’πτσίδ’κου του γιφύρ’ έγινι απ’ τσ’ παπ’τσήδις, γιατί δε μπουρούσι να πιράσ’ου κόσμους να πάει κατά τ’ Λαμία. Κατεβάζι του πουτάμ’. Ντριστέλα κι μαντάν’ ήταν στην ανάβρα. Οι μύλοι με τη σειρά είναι: Του Καραγιώργου, του Ζαγγανά (Καραγιώργου), του Κων/νου, Δημάρχου τότε. Λειτουργεί και σήμερα για γιαρμάδες (=ζωοτροφές). Είχε και νεροπρίονο για δόγες, σκουρέτα. Έγινι το 1915 περ. Λειτούργησε ως το ΄50. Του Καραγιώργου λειτούργησε ως το 1960, Είχε εκσυγχρονιστεί…

…Μιτά τ’ Γιωργούλ’ ήταν τα Παντζαίικα τα μαντάνια. Ήταν 4 αδέρφια: Κώστας, Γιώργους, Γιουβάν’ς και Ιουάννης Πάντζιους. Ιμείς είμαστι τώρα οι κληρουνόμ΄. Είμαστι πουλλοί. Ακόμα η ντρισέλα δουλεύει. Το μαντάν΄ λειτουργούσι μέχρι του ΄70, Ιμείς πήραμι συντάξεις απ’ του ΤΕΒΕ κι τ’ αφήσαμι. 6-7 κληρονόμ΄ τα δουλεύαμι τα μαντάναι. Πότι όλ’ μαζί και πότι βδουμάδα παρά βδουμάδα. Δουλίβαμι συνέχεια. Απ’ του Σιπτέμβρίου κι ύστερα είχαμι πολλή δουλειά στα μαντάνια. Μαζεύαμι τα ρούχα που έφκιαναν οι γυναίκες στον αργαλειό κι τα δουλίβαμι για να βγει του χνούδ΄. Στ’ ντριστέλα έβαζαν τα στρωσίδια, βιλέντζις, καρπέτις…

Περίπου το 1997 η Πάντζιου – Σκορδούμπλα Αικατερίνη, έγραψε τον ύμνο των Παντζαίων ……

ΣΤΗΝ ΜΠΑΔΗ ΒΓΑΙΝΕΙ Ο ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙ ΣΤ’ ΑΦΟΝΤΡΑΚΙ Η ΠΟΥΛΙΑ. ΣΤΗΣ ΓΟΥΡΑΣ ΤΑ ΠΛΑΚΟΣΤΡΩΤΑ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΖΙΟΠΟΥΛΑ

ΚΙ ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΠΑΝΤΖΙΟΠΟΥΛΟ ΛΕΒΕΝΤΟΑΝΑΘΡΕΜΕΝΟ.

ΤΙΣ ΡΙΖΕΣ ΨΑΧΝΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΕΙ ΜΕ ΣΚΕΨΕΙΣ ΦΟΡΤΩΜΕΝΟ

ΣΑΝ ΤΟ ΕΛΑΦΙ ΔΙΑΒΑΙΝΕ ΣΑΝ ΣΤΑΥΡΑΙΤΟΣ ΠΕΤΟΥΣΕ

ΤΙΣ ΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΑΣΕΛΑ ΑΔΙΑΚΟΠΑ ΡΩΤΟΥΣΕ

ΠΟΥΝΑΙ ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΝΤΖΑΙΩΝ ΣΤΕΚΙΑ;

ΠΟΥ ΤΑ ΜΑΝΤΑΝΟΝΤΡΙΣΤΕΛΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΠΟΥΔΩΝ ΓΡΕΚΙΑ;

ΣΑΝ ΕΦΤΑΣΕ ΣΤΗ ΡΕΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΠΗΓΕ ΣΤΑ ΜΑΝΤΑΝΙΑ

ΝΑ ΞΑΠΟΣΤΑΣΕΙ ΕΓΕΙΡΕ ΚΑΤΩ ΑΠ ΤΑ ΠΛΑΤΑΝΙΑ

ΣΑΝ ΕΚΛΕΙΣΕ ΤΑ ΒΛΕΦΑΡΑ ΓΛΥΚΟ ΟΝΕΙΡΟ ΗΡΘΕ

ΚΑΙ ΟΛΟ ΤΟ ΠΑΝΤΖΕΙΚΟ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΙΔΕ

ΕΙΔΕ ΣΤΗ ΜΕΣΗ Τ ΟΥΡΑΝΟΥ ΧΡΥΣΗ ΤΑΥΛΑ ΣΤΡΩΜΕΝΗ

ΚΑΙ ΓΥΡΩ ΓΥΡΩ ΚΑΘΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΖΑΙΟΙ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΙ

ΕΙΔΕ ΠΑΠΠΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑΓΙΕΣ ΝΑ Ν ΟΛΟΙ ΑΓΚΑΛΙΑΣΜΕΝΟΙ

ΝΑ ΤΡΩΝ ΑΝΤΑΜΑ ΝΑ ΓΛΕΝΤΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΝΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΙ

Τ ΑΣΗΜΟΠΟΤΗΡΙΑ ΧΤΥΠΟΥΝ ΤΟ ΝΙΟ ΚΑΛΟΣΟΡΙΖΟΥΝ

ΟΛ’ ΡΘΙΟΙ ΤΟΝ ΧΑΙΡΕΤΟΥΝ ΚΙ ΑΠΟ ΧΑΡΑ ΔΑΚΡΥΖΟΥΝ

ΝΑ ΖΗΣΕΤΕ ΠΑΝΤΖΙΟΠΟΥΛΑ ΓΕΝΙΑ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ

ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΤΙΜΙΟΙ ΗΘΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΙ

ΝΑ ΖΗΣΕΤΕ ΠΑΝΤΖΙΟΠΟΥΛΑ ΝΑ ΤΡΩΤΕ ΝΑ ΓΛΕΝΤΑΤΕ

ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΤΟΝ ΚΑΛΟ ΠΟΤΕ ΜΗ ΤΟΝ ΞΕΧΝΑΤΕ

Ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας ξεχώρισαν επιστήμονες που σήμερα δεν είναι εν ζωή και οι οποίοι είχαν με έντονη κοινωνική δράση, οι: Γεώργιος Πάντζιος του Κωνσταντίνου και της Μαγδαληνής, δικηγόρος -σκοτώθηκε σε τροχαίο σε ηλικία 33 ετών-, Χρήστος Πάντζιος του Ιωάννη και της Αικατερίνης, οικονομολόγος, καθηγητής Πανεπιστημίου, -πέθανε σε ηλικία 42 ετών από εγκεφαλικό ανεύρυσμα-, Δημήτριος Πάντζιος του Ιωάννη δικηγόρος, -σκοτώθηκε σε τροχαίο.

Πέρυσι, τον Ιούνιο του 2013, καθιερώθηκε βραβείο και δώρο στον καλύτερο μαθητή του Δημοτικού Σχολείου Ανάβρας. Για την πρώτη χρονιά το βραβείο κέρδισε η μαθήτρια Αγορίτσα Μπελτεγρή του Δημητρίου και της Παναγιώτης. Το βραβείο ονομάστηκε μετά από ομόφωνη απόφαση του συμβουλίου, «βραβείο Χρήστος Πάντζιος».

Εν τω μεταξύ είναι πολλοί οι εν ζωή «κληρονόμοι» της ιστορίας της οικογένειας, που σπούδασαν τα παιδιά τους, τα οποία προοδεύουν εντός και εκτός Νομού, εντός και εκτός Ελλάδος.

Το ετήσιο Αντάμωμα είναι το πρώτο Σαββατοκύριακο του Ιουλίου στη Γούρα, και η κοπή πίτας τον Ιανουάριο κάθε έτους. Η πρόεδρος κα Έφη Δρόλια – Καλλέ έχει να προσθέσει: «Συγκινητική είναι η προσέλευση στις καθιερωμένες εκδηλώσεις του Συλλόγου, όχι τόσο των μεγαλύτερων σε ηλικία, αλλά και των νέων, οι οποίοι θέλουν να θυμούνται και να τιμούν τις ρίζες τους. Έπεται συνέχεια λοιπόν… και ο σύλλογος το επιδιώκει αυτό με τη στήριξη πολιτιστικών δράσεων των μελών και τη συγκέντρωση πληροφοριών του γενεαλογικού δέντρου και της ιστορίας των μελών της οικογένειας.

Πολλοί θα πουν είναι μια ακόμη οικογένεια του Αλμυρού… ε και;… Ε… μήπως η ιστορία κάθε τόπου δεν και ανήκει σε πρόσωπα, σε οικογένειες και στις δράσεις τους. Μήπως, η εξυγίανση κοινωνιών δεν στηρίζεται στην καλή γνώση της καταγωγής μας. Μήπως οι ρίζες μας δεν στηρίζουν το μέλλον μας, αλλά και οι επιστροφή σ’ αυτές τον τόπο μας;… Να τους ευχηθούμε κι εμείς όπως αναφέρεται στον ύμνο τους «ΝΑ ΖΗΣΕΤΕ ΠΑΝΤΖΙΟΠΟΥΛΑ ΝΑ ΤΡΩΤΕ ΝΑ ΓΛΕΝΤΑΤΕ, ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΤΟΝ ΚΑΛΟ ΠΟΤΕ ΜΗ ΤΟΝ ΞΕΧΝΑΤΕ».

Τσιντσίνη Βιβή