Συγκινητική και άκρως ενδιαφέρουσα η ομιλία του Κ. Μπαρμπή για την Αποφράδα Ημέρα

Με δάκρυα στα μάτια και με ρίγη συγκίνησης από τη φλογερή και παραστατική εξιστόρηση του ιστορικού και συγγραφέα Κώστα Μπαρμπή, των γεγονότων που προηγήθηκαν της Άλωσης της Βασιλίδας των Πόλεων, αποχώρησαν όσοι έδωσαν το παρόν στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο Αλμυρού, το βράδυ του Σαββάτου, 25 Μαϊου.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου του Δήμου Αλμυρού και του Προέδρου Δημήτρη Τσούτσα και με αφορμή τη «μαύρη» επέτειο των 580 χρόνων που συμπληρώνονται φέτος, από την «Αποφράδα Ημέρα», στις 29 Μαΐου 1453.

Ο κ. Μπαρμπής κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον όσων είχαν την ευκαιρία να τον ακούσουν για περισσότερο από μία ώρα, ενώ η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την παράκληση του ομιλητή να ψάλουν όλοι οι παρευρισκόμενοι τον Εθνικό Ύμνο, όπως κι έγινε.

Ο κ. Μπαρμπής αναφέρθηκε στις συνθήκες που …ωρίμαζαν εντός του Βυζαντίου, όσο και στη Δυτική Ευρώπη, αλλά και στην Ανατολή με την άνοδο του Μωάμεθ, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του κάλυψε η ζωή, το έργο και το τέλος του «Μαρμαρωμένου Βασιλιά», ο οποίος έπεσε υπερασπιζόμενος την Πόλη, ο Κωνσταντίνος 11^ος Παλαιολόγος.

Ο σπουδαίος ομιλητής αναφέρθηκε στην αδιαφορία των Δυτικών χριστιανικών Παπικών Κρατών στο κάλεσμα για βοήθεια, καθώς και τη βοήθεια που προσέφεραν στην επικράτηση του Μωάμεθ του Πορθητή και την άλωση της Πόλης.

Οι εμφύλιοι σπαραγμοί, το πλιατσικολόγημα της 4^ης Παπικής Σταυροφορίας, οι ξεπερασμένες διοικητικές πρακτικές, ο μισθοφορικός στρατός, η εμμονή με τα θεολογικά ζητήματα, η παρακμή του εμπορίου, ήταν μόνο μερικοί από τους λόγους που οδήγησαν «στο σπαρακτικό πρωινό της 29^ης Μαΐου 1453, όταν ο Δικέφαλος Αετός δίπλωνε τα φτερά του. Όταν η Βασιλίδα των Πόλεων θα βροντοφώναζε το τελευταίο της ΌΧΙ», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Μπαρμπής. Κέντρο της Οικουμένης την αποκαλούσαν οι Δυτικοί, Φρούτο Θαυμαστό οι Οθωμανοί, ασύνορη έκταση οι Σκανδιναβοί, Γη των Ονείρων οι Γαλάτες, αφού συγκέντρωνε τα 2/3 του παγκόσμιου πλούτου, ενώ διέθετε 4.500 δημόσια και ιδιωτικά παλάτια!

Μόλις τέσσερα χρόνια (1449) πριν ακουστεί από το στόμα του το «Εάλω η Πόλις» ανέλαβε τα ηνία της παρακμάζουσας Αυτοκρατορίας ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, στο Μυστρά. Οι πρωτοβουλίες του έχουν ως κοινό στόχο να περιορίσουν τα έξοδα του Κράτους. Υποδωδεκαπλασιάζει το υπηρετικό προσωπικό, λιώνει τις χρυσές θύρες, διαλύει το Σώμα των Κυνηγών, διώχνει τους μισθοφόρους, αναζητά άξιους συνεργάτες, αλλά δεν τους βρίσκει. Όλα πλέον συνηγορούν στην πτώση της Πόλης.

Στις αρχές Μαρτίου 1453 βρίσκεται έξω από την Κωνσταντινούπολη ο στρατός του Μωάμεθ που αριθμεί 220.000 στρατιώτες και τρεις εκατοντάδες πλοία. Υποπολλαπλάσιοι οι υπερασπιστές του Βυζαντίου και χωρίς ιδιαίτερη στρατιωτική εκπαίδευση. Κανείς δεν προστρέχει να βοηθήσει, παρά μόνο 150 Χιώτες με τα καράβια τους καθώς και Κρητικοί. Από τη Δύση, ο Τζιοβάνι Ιουστινιάνης με 400-700 θωρακοφόρους στρατιώτες σπεύδει προς βοήθεια της Κωνσταντινούπολης, από τη Γένοβα.

Από τις αρχές Απριλίου η Πόλη αντιστέκεται στις ορδές των στρατιωτών του Μωάμεθ και των ομοβροντιών του πυροβολικού που διοικεί ο Ουρβανός, Ούγγρος και Καθολικός στρατιωτικός, ο οποίος προσέφερε τις υπηρεσίες του στους Οθωμανούς. Και αν δεν άνοιγε η Κερκόπορτα, κανείς δεν ξέρει αν θα κατάφερναν να την κατακτήσουν.

Ο Κωνσταντίνος μιλούσε στους πολιορκημένους και επικαλούνταν την Θεοσέβια, την κοινή καταγωγή των Ελλήνων και τη Φιλοπατρία στις δύσκολες ώρες των απανωτών κυμάτων επιθέσεων που εξαπέλυαν οι Οθωμανοί, ενώ ο Μωάμεθ στους στρατιώτες του υποσχόταν πλιατσικολόγημα, βιασμούς, πυρκαγιές και λεηλασίες.

Ένας Γάλλος βυζαντινολόγος είχε γράψει για τη Βασιλεύουσα: «Μεγαλείο για το οποίο μπορούν να υπερηφανεύονται οι Έλληνες».

Μπάμπης Παπαρρίζος