Ο Πασχαλινός αμνός

του Κώστα Γκουντάρα

 Το κοπάδι των πασχαλινών αμνών βάδιζε προς τη θυσία, είχε περάσει τον κάμπο, στρωμένο από τη νέα χλόη, κεντημένο με χαμομήλι και ανεμώνες και είχε φθάσει στην πλησίον του «χολορέματος» ποταμού γέφυρα, την ώρα που ο ήλιος βασίλευε στον πλέον μελαγχολικό ορίζοντα, που είδαν ποτέ οφθαλμοί ανθρώπων. Εκεί στο στένωμα της ανηφόρας της γέφυρας οι στοίχοι των λευκών προβάτων πυκνώθηκαν δια να περάσουν.

Ο γερο-Θωμάς, παραδοσιακός βοσκός σου θύμιζε το «βασιλιά» από το κείμενο του βιβλίου της Ε΄ Δημοτικού με τίτλο «Ένας Λαός κι ένας Βασιλιάς». «… . Ένα βασιλιά ξένο από τη γενιά του. Αλλά αυτό δεν εμπόδιζε να είναι ο καλύτερος βασιλιάς του κόσμου μέσα στον καλύτερο λαό της γης. Ο λαός τριγύριζε το βασιλιά του με αγάπη και αφοσίωση. Τίποτε άλλο δεν του ζητούσε από την αγάπη του. Κι ο βασιλιάς δεν ζητούσε τίποτα περισσότερο απ’ ό,τι ζητά ένας πατέρας από τα παιδιά του. Κρατούσε στο χέρι του ένα απλό σκήπτρο από αγριελιά και μ’ αυτό κυβερνούσε. Αλλά το σκήπτρο του ήταν παντοδύναμο. «εμπρός»… «πίσω»; Πίσω… Τραβούσε εμπρός ο βασιλιάς; Τον ακολουθούσε ο λαός του. Στεκόταν να ξεκουραστεί; Ο λαός του τον τριγύριζε με λαχτάρα…».

Έτσι και τώρα. Μπροστά ο βασιλιάς και πίσω ο λαός του. Και ξάφνου, από πίσω, νάσου ένα αυτοκίνητο. Το αυτοκίνητο ανέκοψε τον δρόμο του, μούγκρισε ένα βραχνό απειλητικό βρυχηθμό και ακολούθησε με αργό ρυθμό. Ο γερό-Θωμάς και οι άλλοι βοσκοί ταράχθηκαν παροτρύνοντας το κοπάδι σε ένα ταχύτερο βάδισμα κουνώντας τις γκλίτσες τους στον αέρα. Άπειρα λευκά κεφαλάκια στράφηκαν ανήσυχα προς τον επερχόμενο κίνδυνο. Έπειτα, σαν να ησύχασαν προς στιγμήν, έσκυψαν πάλι προς τη γη και εξακολούθησαν το μοιραίο τους δρόμο με το αργό επίσημο βήμα των θυμάτων που βαδίζουν προς το θυσιαστήριο. Είχε αρχίσει να νυχτώνει. Το αυτοκίνητο ζορισμένο από την βραδυπορία του μούγκρισε και πάλι, έριξε τους προβολείς του πάνω στο κοπάδι, κατόρθωσε να διασχίσει τη  θλιβερή πομπή και προσπέρασε με μανιώδη ταχύτητα το ενοχλητικό κοπάδι που του έκοψε το δρόμο. Οι άνθρωποι του αυτοκινήτου έτρεχαν ανυπόμονοι προς τη ζωή. Τα πρόβατα πήγαιναν καρτερικά προς το θάνατο. Η σκληρή, η τραγική αντίθεση διασταυρώθηκε μια στιγμή και αποχωρίσθηκε πάλι, όπως συναντώνται και αποχωρίζονται τα άσχετα και τα διάφορα. Οι αναβάτες που περνούσαν είχαν ρίξει βλέμμα βουλιμίας προς την παρελαύνουσα βουβή πομπή των θυμάτων. Η ποίηση του πασχαλινού αμνού, που αποτελεί τη φιλολογία των ημερών αυτών, τους κατείχε ολόκληρους. Έβλεπαν με τα μάτια της φαντασίας των όλη αυτή τη ζωή, που είχε απομακρυνθεί από τη νέα χλόη των κάμπων τη στιγμή των πλέον ερωτικών θριάμβων της ζωής. Την έβλεπαν αυτή τη ζωή κρεμασμένη πάνω στα κόκκινα τσιγκέλια, στολισμένα με άνθη και χρυσόχορτα. Τα μεσάνυχτα οι καμπάνες των εκκλησιών θα χαιρετίσουν θριαμβευτικά την Ανάσταση. Έπειτα θα αχνίσει η παραδοσιακή μαγειρίτσα με τα τρυφερά εντόσθια, τα οποία αναπνέουν ακόμη τον ανοιξιάτικο αρωματισμένο αέρα «Χριστός Ανέστη! Αδελφοί. Ελάτε να φιληθούμε!»

-Κανένα φράγκο, ρε παιδιά! Αναστέναξε μονολογώντας ένας φτωχός διαβάτης, ο οποίος είχε καλυφθεί μέσα στη θλιβερή αποθέωση της σκόνης, που είχαν αφήσει πίσω τους τα πολλά μικρά και ανήσυχα βήματα του κοπαδιού. «Να σκάσει όμως ο διάβολος, θα γλύψουμε και εμείς το κοκαλάκι τους». Ο άνθρωπος που μίλησε έτσι κρατούσε μια κίτρινη λαμπάδα και –ήταν το δειλινό της Μεγάλης Παρασκευής-πήγαινε προφανώς να την προσφέρει θυσία στον ανθοστεφανωμένο τάφο του Χριστού, που υπήρξε και αυτός ο «αμνός ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου». Και η ποίηση του συμβολικού Αμνού τον κατείχε ολόκληρο, όπως και τους άλλους αδελφούς του.

Η ποίηση του Πασχαλινού Αμνού! Μήπως μια ολόκληρη φιλολογία δεν είναι γεμάτη από αυτή; Ποιητές και διηγηματογράφοι ύμνησαν τον «οβελία». Όλη η παλέτα εξάντλησε τα χρώματά της δια την περιγραφή. Όλη η λύρα αφιέρωσε τον παλμό των χορδών της δια τον αίνον. Η σούβλα γυρνά κάτω από τον μεγάλη καρυδιά σιμά στους διπλούς στοίχους της χόβολης, γυρνά με αργό τελετουργικό ρυθμό. Το ψητό ροδοκοκκινίζει. Η πέτσα του αποσπάται ως κρούστα μπακλαβά, ενώ αναδίδει την ευώδη κνίσαν της προς τους καλοφαγάδες. Έπειτα το θείον κοκορέτσι. Κεράστε τη μαστίχα, αδερφοί εν Χριστώ. Μετά από λίγο η μεγάλη σούβλα θα τιναχθεί πάνω στα αρωματώδη χόρτα του βουνού και το καλοψημένο αρνί θα διασκορπισθεί μαλακό, όπως το μελιτώδες σύκο σε χίλια κομμάτια. «Χριστός Ανέστη! Αδελφοί. Ελάτε να φιληθούμε!»

Η ποίηση του Πασχαλινού Αμνού είναι μια ποίηση που γεμίζει ολόκληρη φιλολογία. Ας υμνήσουμε τον οβελία. Χριστός Ανέστη. Χρόνια πολλά.