Η 28η Οκτωβρίου

της Κρίκη Ευαγγελίας,

Διευθύντριας του 5ου Δημοτικού Σχολείου Αλμυρού

 (Εκτεταμένο απόσπασμα από τον πανηγυρικό λόγο που εκφωνήθηκε, κατά την επίσημη δοξολογία στον Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου, στον Αλμυρό.)

 Για μια ακόμη φορά γιορτάζουμε μία από τις πιο ένδοξες σελίδες της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας. Σαν σήμερα, οι Ιταλοί σύμμαχοι της πανίσχυρης ναζιστικής μηχανής, πραγματοποιούσαν εισβολή στο ελληνικό κράτος, πεπεισμένοι για την ολοκληρωτική νίκη τους.

Η ιταλική προκλητικότητα είχε κορυφωθεί με τον άνανδρο τορπιλισμό του εύδρομου «Έλλη», στις 15/8/1940 στο λιμάνι της Τήνου, την ώρα που το έθνος γιόρταζε την μεγάλη εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Ο άδικος χαμός της «Έλλης» προετοίμασε το έθνος για πόλεμο. Στη συνείδηση των Ελλήνων άρχισε να διαμορφώνεται η πεποίθηση, ότι για μια ακόμα φορά η Ελλάδα θα έπρεπε να υπερασπιστεί την ελευθερία της, όπως αναγκάσθηκε να πράξει τόσες φορές στο παρελθόν, εξαιτίας της σημαντικότατης γεωστρατηγικής θέσης που κατέχει. Παρά τις προσπάθειες της τότε κυβέρνησης να διατηρήσει την ουδετερότητα της χώρας, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας δεν μπόρεσε παρά να αρνηθεί με κατηγορηματικό τρόπο το τελεσίγραφο του Μουσολίνι, ξεστομίζοντας το ιστορικό «ΟΧΙ».

Έτσι, τα ξημερώματα της 28^ης Οκτωβρίου 1940 η Ελλάδα εισήλθε -ως ένας εκ των πρωταγωνιστών- στη σκηνή της μεγάλης τραγωδίας του 2^ου Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Μουσολίνι, με 100.000 στρατιώτες που είχε συγκεντρωμένους στην Αλβανία, πίστευε πως θα κατακτούσε την Ελλάδα με τόση ευκολία σαν να έκανε περίπατο.

Όμως παρά την αριθμητική, οικονομική και στρατιωτική υπεροχή των Ιταλών, τα φασιστικά στρατεύματα του Μουσολίνι συντρίφτηκαν από τα ελληνικά, στα αφιλόξενα βουνά της Β. Ηπείρου. Με απαράμιλλο θάρρος και κυριολεκτικά «με το χαμόγελο στα χείλη», όπως τραγούδησε και η Σοφία Βέμπο, ο Ελληνικός στρατός ξεκίνησε τον πόλεμο στην Αλβανία. Πασίγνωστα είναι τα κατορθώματα του στρατού μας στα παγωμένα βουνά της και η πορεία του στην Κορυτσά, στο Αργυρόκαστρο, στο Τεπελένι, στους Αγίους Σαράντα. Οι νίκες των Ελλήνων αποθάρρυναν και εξευτέλισαν τον εισβολέα, καθώς διαπίστωσε την παταγώδη αποτυχία των σχεδίων του, και τον καθυστέρησαν μέχρι την άνοιξη του 1941. Οι νίκες αυτές ανακούφισαν τους συμμάχους που βρήκαν χρόνο να ετοιμαστούν για τις περαιτέρω πολεμικές επιχειρήσεις. Γι’ αυτό και αναγνώρισαν τη σημαντική προσφορά της Ελλάδας στον αγώνα κατά του φασισμού, επαναλαμβάνοντας εκείνο που είπε ο Ουίνστον Τσόρτσιλ «Οι Έλληνες δεν πολεμούν σαν ήρωες, αλλά οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες». Ο Μουσολίνι εξαπολύει τους καλύτερους των καλυτέρων με την μεγάλη εαρινή του επίθεση, μόνο και μόνο να τους δει να συντρίβονται. Όλος ο κόσμος παρατηρεί με θαυμασμό το ελληνικό έθνος να γράφει ένα σύγχρονο έπος.

Ο Χίτλερ όμως φτάνει σύντομα στο πλευρό του ταπεινωμένου συμμάχου του και σαρώνει τη «Γραμμή Μεταξά», παρά την ηρωική αντίσταση των Ελλήνων υπερασπιστών της. Στις 27 Απριλίου 1941, οι Γερμανοί υψώνουν στον ιερό βράχο της Ακρόπολης τη σημαία του ναζισμού, το σύμβολο του σκοταδισμού και του μίσους. Οι Έλληνες θα βιώσουν μια μαύρη νύχτα που θα διαρκέσει πάνω από τρία χρόνια. Πείνα, σφαγές, εκτελέσεις και δωσίλογοι θα ακολουθήσουν την επομένη της νίκης του Άξονα. Όμως αυτό δεν θα κάμψει το αγωνιστικό πνεύμα των Ελλήνων και πολλοί είναι αυτοί που προτιμούν να συνεχίσουν την ένοπλη αντίσταση στα βουνά, προκαλώντας καίρια χτυπήματα στον κατακτητή. Η απόβαση στη Νορμανδία τον Ιούνιο του 1944 θα είναι το θανάσιμο χτύπημα στο ναζιστικό γίγαντα και η Ελλάδα θα απελευθερωθεί σε λίγους μήνες.

Θα μπορούσα να συνεχίσω επί ώρες να μιλάω για το θάρρος και το σθένος των ηρώων και των μαρτύρων αυτού του αγώνα. Είναι όμως απαραίτητη η διατήρηση της εθνικής μνήμης;

Η απάντηση είναι πως ναι, και μάλιστα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για μικρούς σε μέγεθος λαούς, σαν τον δικό μας, για δυο λόγους: Ο πρώτος, είναι γιατί η ισχυρή εθνική μνήμη αποτελεί το βασικό μας όπλο, το ανάχωμα για να αποκρούσουμε με επιτυχία τον ιστορικό αναθεωρητισμό που προωθείται τα τελευταία χρόνια. Ο δεύτερος, είναι γιατί έχει αποδειχθεί ότι οι λαοί που τη διατηρούν ζωντανή, είναι αυτοί που μπορούν να πρωταγωνιστούν στις διεθνείς εξελίξεις. Γιατί στις διεθνείς σχέσεις υπάρχει ένας πολύ ισχυρός κανόνας που λέει πως ότι δεν διαφυλάσσεται, σε βάθος χρόνου αμφισβητείται. Κι εμείς δεν πρέπει να επιτρέψουμε την αμφισβήτηση της ιστορίας μας και της εθνικής μας υπόστασης. Αυτό μας το δίδαξαν οι Έλληνες πρόγονοί μας στο πέρασμα των αιώνων. Οι Έλληνες αγωνιστές του 1940.

Η εθνική μνήμη είναι απαραίτητη! Και κυρίως στις μέρες μας!

Σε μια εποχή που η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη της οικονομικής κρίσης και παλεύει για τη επιβίωσή της, ημέρες σαν τη σημερινή είναι που της δίνουν ώθηση και κουράγιο να προχωρήσει και να βγει από το σκοτάδι.

Έτσι λοιπόν η 28^η Οκτωβρίου εκπέμπει διαχρονικά και διδακτικά μηνύματα: Δεν δικαιούμαστε να προδώσουμε εκείνα για τα οποία οι πρόγονοί μας πολέμησαν πάνω στις παγωμένες βουνοπλαγιές της Ηπείρου, δίνοντας τη ζωή τους χωρίς δεύτερη σκέψη. Στον αγώνα του ‘40 η ενότητα υπερέβη τον ατομικισμό, η φιλοπατρία υπερέβη του συμφέροντος και η αγάπη για την ελευθερία νίκησε την αγάπη για μια ζωή υποταγμένη.

Μακάρι το παράδειγμα αυτών των ανθρώπων να φωτίζει την πορεία αυτού του έθνους και, αν χρειαστεί, κι εμείς όπως κι εκείνοι να υψωθούμε στα όρια του ηρωισμού και του αλτρουισμού.

Τιμή στους αγωνιστές ήρωες του 1940.

Ζήτω η 28^η Οκτωβρίου 1940.