Στο σκοτάδι, παρά το “μπλε φεγγάρι”…

του Αντώνη – Μάριου Παπαγιώτη

Ο φετινός Αύγουστος, εκτός από την αναμονή για νέα μέτρα, ενέχει ένα σπάνιο φαινόμενο. Οι εναπομείναντες ρομαντικοί, οι πολλοί αιθεροβάμονες, οι διασκορπισμένοι ερωτευμένοι και οι έχοντες μια ιδιαίτερη σχέση με τη φύση και τις επιρροές της, θα έχουν την ευκαιρία να γευτούν τη μέθη δύο πανσέληνων. Η πρώτη συμβαίνει τώρα (2 Αυγούστου), την ώρα που γράφονται αυτές οι σειρές, ενώ η δεύτερη που είναι γνωστή και ως “μπλε” πανσέληνος, θα λάβει χώρα στις 31 του μηνός. Αποκαλείται “μπλε”, όχι μόνο λόγω της σπανιότητας της εμφάνισής της, αλλά γιατί κάποτε υπήρξε τέτοια. Και όχι για μία νύχτα, αλλά για χρόνια, όπως γράφτηκε στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας “TA ΝΕΑ”.

Το 1883, λοιπόν, όταν έγινε η μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου Κρακατόα στην Ινδονησία, στα ανώτατα στρώματα τις ατμόσφαιρας εκτινάχθηκαν χώμα και στάχτη. Τότε, το φεγγάρι έγινε μπλε και ήταν τόσο σπάνιο το γαλάζιο πρόσωπο της σελήνης ώστε το μπλε φεγγάρι έμεινε στα χρονικά ως έκφραση ενδεικτική της έννοιας του “σχεδόν ποτέ”, όπως αναφέρει στην εφημερίδα ο κ. Διονύσης Σιμόπουλος, διευθυντής του Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου.

“Σχεδόν ποτέ” κι όμως, κόντρα στο κατεστημένο αίσθημα ατυχίας και κοινωνικής αδικίας που επικρατεί στη χώρα κατά τον καιρό της ολικής κρίσης, θα έχεις την ευκαιρία να βιώσεις ένα σπάνιο φυσικό φαινόμενο. Πιθανώς, δεν είναι ό,τι αναμένεις να δεις αυτή τη περίοδο, δεν είναι αυτό το άλλο φως που ενδεχόμενα ευελπιστείς να κατακλύσει τον ανήσυχο νου σου για το ζοφερό σήμερα και το αβέβαιο αύριο. Ένα αύριο που, όπως οι περισσότεροι, πιστεύεις ότι θα είναι μαύρο, ξεχνώντας ότι η ομορφιά της ζωής σμιλεύεται μέσα απ’ τις δυσκολίες της.

Κόντρα στη διάχυτη ατμόσφαιρα καταστροφής, ήλπιζα ότι αυτός ο Αύγουστος θα ?ναι διαφορετικός, πως θα έχεις βρει το κίνητρο να τον ζήσεις πιο έντονα, ακριβώς γιατί ο Σεπτέμβρης προμηνύεται δύσκολος. Πως δεν θα θέλεις να κυλήσει γρήγορα ο μήνας του θέρους. Αντ’ αυτού, νιώθω ότι αναζητάς όλο και πιο πολύ την καθαρτική βροχή. Και παρά την πρότερη πεποίθησή μου, τον κρυφό, άδηλο μέχρι τώρα πόθο μου για φέτος, ότι θα κατακλίσεις μέρη κοσμικά, όπως οι πολλές ωραίες παραλίες του Παγασητικού, η πλατεία (που μετρά τις τελευταίες μέρες τις, όπως ζείται εδώ και πολλά χρόνια), στέκια παλιά και νέα, τελικά όλο και λιγότερο αφήνεσαι στο κλίμα του καιρού κι όλο περισσότερο επηρεάζεσαι εμφανώς και δικαιολογημένα από το μίζερο κλίμα της εποχής. Κλείνεσαι εντός των σπιτικών θυρών, προτιμώντας τη τεχνητή δροσιά και τη θαλπωρή του οικείου, μετρώντας ώρες στην ασχολία με τον άλλο. Κι ας είναι έξω οι όμοιοί σου, αυτοί που ζουν σαν κι σένα και που ενδεχομένως η αλληλοεξομολόγηση και η κουβέντα θα βοηθούσε στην ίαση της καταγεγραμμένης, κακής ψυχολογίας όλων. Ίσως, να ήταν αυτή μια λύση στο σκότος που κυριεύει την ψυχή. Όπως παλιά, έτσι όπως ζούσαν οι παππούδες και με νοσταλγία διηγούνται μανάδες: στη γειτονιά, φτωχά αλλά μονοιασμένα.

Οι σειρές δεν γράφονται με σκοπό την έμμεση παρακίνηση για μαζική έξοδο. Ο υπογράφων γνωρίζει ότι κάτι τέτοιο είναι σχεδόν αδύνατο (σύστοιχο με το προαναφερόμενο “σχεδόν ποτέ”), αν και πιστεύει ακράδαντα ότι η κουλτούρα, τοπική και εθνική, αλλάζει και διαμορφώνεται -κυρίως- σε περίοδο κρίσης, στέρησης ή/και κατάχρησης. Υπό αυτό το πρίσμα, ζούμε μια ενδιαφέρουσα περίοδο ευκαιριών, που συλλογικά και ο καθένας ξεχωριστά μπορεί να συνδιαμορφώσει κι αναντίρρητα, αυτό το μεταβατικό στάδιο μετάλλαξης της νεοελληνικής κοινωνίας, των αξιών της και των προτύπων της, προσφέρεται για κοινωνικό προβληματισμό.

Οι προτάσεις αυτές άρχισαν να συντάσσονται, με αφορμή την φυσική, διττή ευκαιρία για περισσότερο φως στο σκοτάδι μιας νύχτας. Ασυγκράτητος ο νους όταν κυριεύεται από ένθερμα θέλω, παρασύρεται σε συλλογισμούς απότοκους της κοινωνικής παρατήρησης και της βιωματικής εμπειρίας. Μιας εμπειρίας που γεννά ανάμεικτα συναισθήματα θλίψης και χαράς. Χαράς, στη σκέψη του πλούτου που περιστοιχίζει τα έσω και τα έξω αυτής της περιοχής. Θλίψης, γιατί επιλέγουμε (ασυνείδητα ή συνειδητά) να ζούμε στο σκοτάδι. Ακόμα και στον πεζόδρομο, όπου μια βόλτα αρκεί, για να διαπιστώσει κανείς ότι το σκότος είναι βασική επιλογή και παρά τα εκφρασμένα παράπονα των συχνότερων θαμώνων, παραμένει αδικαιολόγητα σκοτεινός. Χαρακτηριστική η έλλειψη φωτισμού, που έρχεται να θυμίσει ψυχαγωγικές επιλογές άλλων δεκαετιών, τώρα που έχουμε ανάγκη για περισσότερο φως, για επαφή και κουβέντα. Τώρα, που θέλουμε να βλέπουμε στα μάτια τον δίπλα, τον απέναντι, είτε για να επικοινωνήσουμε ενόσω ξεκλέβουμε ώρες από το μέσα μας, είτε για να νιώσουμε καλύτερα στη θέα ότι μοιραζόμαστε κοινές ανησυχίες.

Κι όμως, εμείς μοιάζουμε να συνηθίσαμε στο σκοτάδι…